Sääʹmlääʹjj meâldlaž tuärjjõõzz

Sääʹmlääʹjj vuâđald vueiʹtet miõttâd tuärjjõõzz jälstem- leʹbe täällraajâlm di kueʹllǩeâmp raajjmõʹšše da vuâđđteevvmõʹšše leʹbe šuurummša.

Ǩii vuäitt vuäǯǯad tuärjjõõzz?

Vuäitak vuäǯǯad tuärjjõõzz, jos leäk tällõõzzlaž sââʹj, jeällmõõžžad da persoonlaž ooddääd peäʹlnn nåkam, što tuärjjummuž vueiʹtet ââʹnned meäʹrmeâldliʹžžen. Tuu da pieʹllkuâimmad puåttjid, väärrvuõđ da jeeʹres tällõõzzlaž tuejjeeʹjid vääʹldet lokku.

Teäggtõõzz vuäǯǯam õudldõõzz:

leäk sääʹmvuuʹdest põõššjen jälsteei säʹmmlaž leʹbe säʹmmla pieʹllkueiʹmm
leäk 18–59-âkksaž, ko ooʒʒak tuärjjõõzz ođđ jeälstemraajâlm raajjmõʹšše*
tuʹst eeʹǩǩpuåtti jeeʹres ko sääʹmlääʹjj meâldlaž jieʹllemvueʹjjest lie pââʹjmõsân 42 600 € (õhttujieʹlli) leʹbe 55 900 € (õhttsiʹžže tuʹst da pieʹllkuâimstad)**.

* Tåʹlǩǩ vuâđđteevvmõʹšše da uuʹcces šuurummša vueiʹtet miõttâd tuärjjõõzz 65 eeʹǩǩed teâuddam ooumže.
**Jos piârrjastad lie päärna, puåđraaj ââʹleet 2 100 eeuʹrin juõʹǩǩ ooccipoorrâmkådda kuulli vuâlla 18-âkksa päärna õõl.

Tuärjjõõzz mieʹrr

Aiggum raajâlm	Veäʹǩǩvuõđ jäänmõsmieʹrr (% primmum koolain)	Lääin jäänmõsmieʹrr (% primmum koolain)
Ođđ jeälstem- leʹbe täällraajâlm raajjmõš*	45 %	45 %
Jeälstem- leʹbe täällraajâlm vuâđđteevvmõš leʹbe šuurummuš	50 %	40 %
Kueʹllǩeâmp da tõõzz kuulli sääuʹn di ääit raajjmõš, šuurummuš da vuâđđteevvmõš	40 %	50 %
Čuõkku raajjmõš, tääl liâdggǩeässmõš da čääʹcchuâl pueʹrummuš (õuddm. käivv)**	40 %	50 %

*Njeäʹšščääʹccuiddeemvuäjjkool siskkne jeälstemraajâlm raajjmõõžž koolaid jeäʹt-ka tõid teäggtuku jeäʹrben.

**Ooʒʒ juõʹǩǩ tuärjjõõzz jiijjâs tuärjjõsooccmõõžžin (lomakk 570) da õhttât juõʹǩǩ ooccmõʹšše reâuǥ plaanäʹššǩiiʹrjid koollärvvtõõllmõõžžines.

Lääin määin

Läinnäiʹǧǧ lij 5–20 eeʹǩǩed. Lääin määinaid meäʹrreen vääʹldet lokku tuʹst vääraid, puåttjid, piârkõskkvuõđid, ââldmõsääiʹj investâsttmõõžžid da jeeʹres tällõõzzlaž kueʹđđemooddääd vaaikteei aaʹššid.

Lääin ååsktõsân riʹjttai tääuʹjmõsân ǩiiddâlmǩiddtummuš. Lappi JJP-kõõskõs meâtt lääinaid, ij baŋkk.
Lääin korgg lij kolmm proseeʹnt. Raajâlm raajjma, vuâđđteevvmõʹšše da šuurummša miõttum lääin lie koorǥtem vuõssmõs kuõʹhtt eeʹjj.

Lääinai vuõssmõs vuäʹneem-määusaid peʹrrjet ton mieʹrrpeeiʹv, kååʹtt kuõiʹt eeʹjj ǩeeʹjjest vuõššân seuʹrrai lääin leʹbe tõn vuõssmõs vueʹzz kaggmõõžž.

Nääiʹt ooʒʒak tuärjjõõzz

Sääʹmlääʹjj meâldlaž tuärjjõõzzid vuäitt ooccâd čõõđ ääiʹj lomaakkin 570 Lappi JJP-kõõskõõzzâst.

Raajât raajjâminvestâsttmõõžž kuõskki koollärvvtõõllmõõžž da raajjâmčiõlǥtõõzz raajâlmplaanʼjest leʹbe nuuʹbbest raajjâmtällõʹsse nokk puârast härjjnam raajâlmsueʹrj äʹšštobddjest. Tooiʹmet plaanäʹššǩiiʹrjid JJP-kõõskõʹsse. JJP-kõõskõõzz raajâlmäʹšštobddi meäʹrtââll raajjmõʹšše õhttõk-koolaid, kookk lie teäggtõõzz vuâđđan.

Vuäitak vuäʹstted määdd riikkâst

Vuäitak vuäʹstted riikk määdd aazzâlmraajjâm vääras jäänmõsân 5 hehtaar. Keväjääuʹrest lie kaaupšemnalla põrttsââʹj, koin kåʹddteknikk lij valmmšen. Vaaldšemserdd Meäʹcchalltõõzzâst JJP-kõõskõʹsse lij še õinn vueiʹtlvaž. Kueʹđ mäddvuäǯǯamooccmõõžž Aanar kådda.

Lââʹssteâđ määdd kaaupšummšest: https://www.ely-keskus.fi/maanmyynti

Ko leäk vuõlttääm ooccmõõžžad

Vuäitak altteed investâsttmõõžž jiijjad riiskin tuärjjõsooccmõõžž kueʹđđem mâŋŋa. JJP-kõõskõs siâzztââll kuuitâǥ altteed investâsttmõõžž eman ko tuärjjõsooccmõš lij miõttum.

Jos leäk tuejjääm haʹŋǩǩummuž jiijjad riiskin õuʹddel tuärjjõstuʹmmstõõǥǥ da vuäǯǯak investâsttmõʹšše ǩiõldlaž tuʹmmstõõǥǥ, jiõk vueiʹt vuäǯǯad tuärjjõõzz seämma investâsttmõʹšše teänab mâʹŋŋlakast. Haʹŋǩǩummuš lij tuejjuum õuʹddel tuärjjõsooccmõõžž kuâđđmõõžž.

Alttummuž lij õuddmiârkkân:

jos raajak jiõčč: vuâđai väällamtuâj alttummuš leʹbe jeeʹres vaʹstteei
jos tuejjtak tuâj ålggpeällsain: loopplaž suåppmõš lij vuâllaǩeeʹrjtum.

Tuärjjõõzz mähssmõš

Ooʒʒ määus da kaggâmlååʹv ääiʹjben põʹmmailomaakkin JJP-kõõskõõzzâst.

Tuâj čõõđtemäiʹǧǧ lij 2 eeʹjj tuärjjõõzz miõttmest. Kueʹđ vuõssmõs mähss- da kaggâmlååʹppooccmõõžž investâsttmõõžž čõõđtemäiʹǧǧen.

Muuʹšt tuejjeed še mââimõs mähss- ja kaggâmlååʹppooccmõõžž mieʹrrääiʹjest, mââimõõzzâst kuõiʹt määnpââʹj ǩeeʹjjest čõõđtemääiʹj puuttmõõžžâst. Raajâlminvestâsttmõš âlgg leeʹd vaalmâš õuʹddel mââimõs vueʹzz mähssmõõžž.

Tuâj čõõđtemääiʹj vueiʹtet kuuʹǩǩeed kuõʹhttešt jäänmõsân eeǥǥas vuârstes, jos leäk alttääm čõõđviikkmõõžž 2 eeʹjj mieʹrrääiʹjest.

Veäʹǩǩvuõđ määuʹset da lääin vuäǯǯ kaggâd jäänmõsân 5 vueʹzzest.

Tuärjjõõzz (veäʹǩǩvuõtt + läinn) määuʹset tuärjjõsââʹnteei koolai meâldlânji (aazzâlmraajjmõõžžâst vaalmâšvuõtt-tääʹsstuõđštõs). Mââimõs vueʹss âlgg leeʹd ooʹccmõsân 20 % veäʹǩǩvuõđ leʹbe lääin meäʹrest.

Taarbšak-a vieʹǩǩ?

Lappi JJP-kõõskõs, jânnamvuʹvdd- da energiajuâǥǥas

pâʹjjtaʹrǩsteei Inka Ahonen, teʹl. 0295 37 96 (tuärjjõõzz miõttmõš)
raajâlmäʹšštobddi: Pekka Niemelä, teʹl. 0295 37 116 (koollärvvtõõllmõõžži priimmʼmõš)
taʹrǩsteei Anne Moilanen, teʹl. 0295 37 204 (tuärjjõõzz mähssmõš)
Neʹttpååʹšt: etunimi.sukunimi@ely-keskus.fi